Jeremy Kleuters ging op pad met Janneke - de piramiden

Bekijk hier het filmpje van Jeremy

Deze week was Janneke bij mij op bezoek om meer te weten te komen over de piramiden.

Algemene info over de piramiden

De geschiedenis van de piramiden gaan terug tot ver voor Christus. De allereerste piramide is ruim 4500 jaar geleden gebouwd. Dit is de piramide van Djoser in Saqqara (bij Caïro).

De piramiden werden gebruikt als graven voor overleden farao's. Eerst werd het lichaam gemummificeerd en vervolgens in een versierde lijkenkist naar zijn grafkamer in de piramide gebracht.

In de piramiden werden verschillende kamers gemaakt om schatten van de farao in op te bergen. Er werd een heel gangenstelsel aangelegd zodat grafrovers niet bij de farao of zijn schatten te komen. 

Bouw van piramiden

Hoe kwamen de Egyptenaren nou aan een goede plaats waar de piramiden gebouwd konden worden. Dit was niet zo heel moeilijk. De piramiden moesten op de westoever van de Nijl worden gebouwd. De zon ging hier namelijk elke dag onder. Dit werd door de Egyptenaren in verband gebracht met de dood. Daarbij kwam ook nog dat daar een heel groot kalkstenen plateau lag, een harde ondergrond en dus geschikt voor de grote piramides die er op moesten komen. Het was geen mooie vlakke ondergrond maar daar hebben ze gewoon omheen gebouwd. Om de piramiden heen hebben ze wel geprobeerd om de bodem vlak te maken.

Een heel karwei om zo'n piramide te bouwen. En dan helemaal als je weet dat ze lang voor de geboorte van Christus zijn gebouwd. Dus zeker meer dan 2000 jaar geleden. Je kan wel begrijpen dat er toen nog geen grote machines waren en allerlei apparatuur om alles uit te rekenen, lengte, hoogte, hoek van de helling (hoe schuin moeten alle vier de kanten van de piramide zijn). Blijkbaar hebben de Egyptenaren er een goed techniek voor gehad, want de piramides zijn heel erg precies. Er zit bijna geen verschil in!! Knappe koppen...

De stenen van de piramide haalden de uit een bouwput, voor de buitenkant van de piramide vonden de Egyptenaren een ander steensoort. Dit was mooier, ze lieten van de andere over van de nijl grote blokken kalksteen overvaren van ongeveer 2,5 ton. Voor de grafkamer gebruikte men weer een ander soort steen namelijk graniet. Dit lieten ze nog van veel verder komen. Hetzelfde steen werd ook gebruikt om de piramide af te sluiten. Waarschijnlijk omdat het een heel sterke steensoort is.

Piramiden van Gizeh.

Er zijn vele piramiden in Egypte, maar de bekendste zijn natuurlijk de piramiden van Gizeh (ook bij Caïro). Op dit complex staan 3 grote piramiden van 3 farao's en een paar kleinere piramiden van hun koninginnen. De grootste is de piramide van Cheops. Deze piramide is 146,6 meter hoog en 230,4 meter breed. De tweede piramide is van Chefren, de zoon van Cheops. Deze piramide is 143,5 meter hoog en 215,2 meter breed. Op deze piramide kun je nog een restje zien van de kalkstenen bekleding die erop zat. De lokale bevolking heeft hetber met de tijd afgeschraapt om nieuwe gebouwen mee te bouwen. De derde en kleinste is die van Mykerinos. Dit was weer de zoon van Chefren. Deze is 65,5 meter hoog en 105 meter breed.

Op het plaatje zie je van links naar rechts: Mykerinos, Chefren en Cheops.

Luc Brouns ging op pad met Janneke - naar de Sint Hubertusmolen

Vandaag ben ik met Janneke naar de Sint Hubertusmolen in Beek geweest.

Bekijk hier het filmpje van Luc

Ik heb de molen gekozen als historisch voorwerp omdat mijn opa bakker was en hij meel gebruikte voor het bakken van brood. Dat meel werd vroeger bijvoorbeeld in de Hubertusmolen gemalen.

De geschiedenis van de Sint Hubertusmolen

De Sint Hubertusmolen is gebouwd in 1801; men veronderstelt dat Willem Kerkhoffs uit Klein Genhout de opdracht heeft gegeven tot de bouw van de molen. De molen werd gebouwd op een heuveltop, “Op de Gijsberg”, zodat de molen van alle richtingen goed de wind kon vangen.

Kijk even naar de doorsnedetekening van de molen om te zien hoe hij in elkaar zat.

De molen is vanaf dat hij klaar was tot het begin van de 20^e eeuw verpacht, de echte eigenaren waren bezig op hun boerderij.

De molen is een zogenaamde standerdmolen. Dat betekent dat hij op een soort houten standaard staat. Hierdoor kan de molen in zijn geheel rondgedraaid worden in de richting van de wind, inclusief het maalmechanisme. Dit draaien van de molen wordt kruien genoemd. Rondom de molen staat een kring van kleine witte paaltjes. Binnen deze cirkel moet je niet gaan staan als de molen draait, want dan kun je “een klap van de molen” krijgen.

De molen is in gebruik geweest tot het einde van de jaren veertig van de vorige eeuw. Dus ook in de twee wereldoorlogen.  Daar waren de mensen in de omgeving erg blij om, zoals ook blijkt uit het gedicht dat in de molen hangt en dat in 1977 door de heer Caumerdal is geschreven. De mensen konden daardoor toch nog meel krijgen. Een foto van dat gedicht is in deze blog opgenomen.

Na de veertiger jaren werd de molen niet meer gebruikt. Door de industrialisatie kwamen er andere mogelijkheden voor het malen van graan. De molen raakte toen in verval.

In 1970 is de molen door de toenmalige eigenaar verkocht aan de gemeente Beek voor het symbolische bedrag van één Nederlandse gulden. De gemeente Beek heeft de molen laten restaureren en nu is de molen weer in zijn oude glorie hersteld. De molen wordt tegenwoordig meer gebruikt als een toeristische attractie; je kunt de molen bezichtigen en op sommige dagen een rondleiding krijgen.

Molens: de geschiedenis

Heel vroeger werd meel gemalen door gebruik te maken van handmolens, waarbij wrijf- of maalstenen met de hand het graan maalden. Later werden de maalstenen groter en ging men andere krachten gebruiken om de molenstenen te draaien, bijvoorbeeld de trekkracht van paarden (rosmolens).

Aan het einde van de Romeinse tijd (rond het jaar 500) werd voor het eerst gebruik gemaakt van de kracht van stromend water; het stromend water werd gebruikt om het waterrad in beweging te krijgen. Het draaiende waterrad bracht vervolgens door aandrijving van onderen de molenstenen in beweging.

De windmolen, waarbij gebruik werd gemaakt van de kracht van de wind om de molenstenen in beweging te krijgen, ontstond pas later. De eerste windmolens zijn rond het jaar 1000 ontstaan in Noord-West Frankrijk, Vlaanderen en Zuid-Engeland. Bij de windmolen worden de molenstenen van bovenaf aangedreven door de wind. De eerste windmolens waren niet draaibaar en stonden meestal met de wieken gericht naar het noordoosten, zodat ze de meeste wind konden vangen. Later werden de windmolens ook draaibaar, zodat het gebruik van de wind optimaal kon zijn.

In het tijdperk van de industrialisatie (1800 - nu) werden de molens meer en meer vervangen door andere bronnen van aandrijving, bijvoorbeeld olie, kolen enzovoorts.

Soorten windmolens

Er zijn in de loop der jaren veel soorten windmolens geweest.  De  belangrijkste zijn:

·         De standermolen: deze molens, waarvan de Hubertusmolen er een is, stonden op een soort houten standaard en waren in zijn geheel draaibaar. Omdat het gewicht niet te groot mocht zijn, waren de molens volledig gemaakt van hout. Behalve natuurlijk de molenstenen! Dit is vermoedelijk het oudste soort windmolen.

·         De torenmolen: deze molens zijn cilindrisch van vorm en gemaakt van steen. Alleen de kap is hierbij draaibaar, zodat de wieken toch in de richting van de wind gedraaid konden worden.

·         De houten achtkantmolen: deze molens hebben een houten bovenbouw die rust op een stenen onderbouw. Vanwege de stevigheid en de houdbaarheid hiervan werd de volledig houten standerdmolen vaak door dit type molen vervangen.