donderdag 20 december 2012

Lisa van Haandel ging op pad met Janneke - wasbord



Deze week was Janneke bij mij. Ik heb gekozen als historisch voorwerp voor het wasbord. (De officiële naam voor het wasbord is wasbret).

Het wasbord is de voorloper van de wasmachine, aan het eind van de 17e eeuw is het wasbord ontstaan. Voordat het wasbord is ontstaan, deden de mensen wassen in de rivieren gewoon met de hand. Dit doen de mensen in arme landen nog steeds. Vroeger werd het wasbord gebruikt om met de hand te wassen. De was werd op de plaat gelegd en met een borstel en zeep werd er dan overheen geschuurd. In sommige landen zoals India en Afrika word het wasbord nog steeds gebruikt.



 



Vroeger, rond de 19e eeuw, deden mensen altijd op de maandag voorwassen, , 's avonds werd de was gekookt in een wasketel op het fornuis, 's nachts moest de was schoontrekken en op dinsdag werd de was goed gewassen met het wasbord. Dit deden vroeger alle vrouwen op elke maandag en dinsdag. Dit waren de wasdagen. Mijn oma vertelde dat op deze dagen overal de was buiten hing. 
 
Het wasbord bestaat uit een stalen plaat met ribbels met daaromheen een houten lijst. De afmeting van een wasbord is ongeveer 30 cm bij 40 cm. Vóór de 19e eeuw waren de ribbels van het wasbord van hout. Tegenwoordig worden er wasborden van koper gemaakt, die muzikanten vaak ook nog gebruiken om muziek te maken. 

Hoe gebruik je een wasbord?
Het wasbord wordt in een zinken tijl (een soort groot zinken bad) met water gezet, de bovenkant van het wasbord zette je tegen je aan zodat het niet kon omvallen. De was leg je op het ribbel gedeelte, daarna deed je de zeep op de was en ging je met een harde borstel over de was heen, als de vlekken er ver uit waren, ging je nog met de was zelf over de ribbels heen totdat de was helemaal schoon was. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten